Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев өз қызметінде ашықтық пен есеп берушілік принциптеріне ерекше назар аударып келеді. Халық пен билік арасындағы сенімді нығайту, мемлекеттік басқарудың тиімділігін арттыру үшін ашықтық маңызды құрал ретінде қарастырылуда. Бұл бағыттағы саясат қоғаммен тікелей байланыс орнатып, мемлекеттік органдардың жұмысын халыққа барынша қолжетімді және түсінікті етуге бағытталған.
Ашықтық – қоғамның сеніміне бастар жол
Президент Тоқаев «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» тұжырымдамасын іске асыруда мемлекеттік органдардың ашықтығын басты қағидалардың бірі ретінде белгіледі. Оның пікірінше, ашықтық – мемлекеттік басқарудың маңызды элементі, өйткені ол қоғамның мемлекеттік институттарға деген сенімін арттырады. Егер билік өз әрекеттерін түсіндіруге дайын болса және қабылданған шешімдер үшін жауапкершілік алса, халықтың үкіметке деген көзқарасы жақсара түседі.
Президент тапсырмаларының негізгі бағыттары:
1. Мемлекеттік органдардың ашықтығы: Әрбір мемлекеттік орган халықпен тұрақты диалог жүргізіп, өз қызметі туралы есеп беріп отыруы тиіс. Бұл бағытта онлайн-трансляциялар, әлеуметтік желілер арқылы ақпарат тарату, азаматтардың сұрақтарына тікелей жауап беру сынды әдістер қолданылуда.
2. Қоғамдық бақылауды күшейту: Ашықтық қағидасы азаматтардың мемлекеттік басқаруға қатысуын көздейді. Президент тапсырмасымен қоғамдық кеңестердің жұмысы жанданып, олардың мемлекеттік саясатты қалыптастыру мен іске асырудағы рөлі артуда.
3. Цифрлық ашықтық: Мемлекеттік қызметтердің электронды форматқа көшуі азаматтарға процестердің ашық әрі тиімді болуын қамтамасыз етеді. «е-Үкімет» платформасы арқылы азаматтар қызмет алумен қатар, мемлекеттік органдардың жұмысын бақылай алады.
Ашықтықты қамтамасыз етудегі жетістіктер
Президенттің бастамасымен Қазақстанда ашықтықты арттыру мақсатында бірнеше нақты шаралар қабылданды:
«е-Өтініш» жүйесі: Бұл жүйе арқылы азаматтар мемлекеттік органдарға тікелей өтініш жасап, олардың қаралу барысын онлайн бақылай алады.
Әлеуметтік желілердегі белсенділік: Мемлекеттік органдар мен олардың басшылары әлеуметтік желілерде белсенділік танытып, азаматтардың сұрақтарына жауап береді.
Бюджет ашықтығы: Елде мемлекеттік бюджеттің жұмсалуын халыққа көрсету жүйесі енгізілді. Бұл бастама бюджеттік қаражаттың тиімді пайдаланылуын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Ашықтықтың пайдасы
Ашықтық принципі мемлекеттік басқарудың барлық деңгейлеріне оң әсерін тигізеді. Оның негізгі артықшылықтары:
Сенімнің артуы: Халық билікке сенім артып, қабылданатын шешімдердің дұрыстығына көз жеткізеді.
Жемқорлықтың азаюы: Ашықтық пен есеп берушілік сыбайлас жемқорлыққа тосқауыл қояды.
Шешімдердің тиімділігі: Қоғамның пікірі ескерілген жағдайда қабылданатын шешімдер сапалы әрі өміршең болады.
Мемлекеттік басқарудағы ашықтықтың болашағы
Президент Тоқаевтың тапсырмалары аясында алдағы уақытта келесідей бастамалар іске асырылуы мүмкін:
Азаматтардың мемлекеттік саясатқа қатысуын арттыру үшін заманауи технологияларды кеңінен пайдалану.
Ашықтық қағидаларын өңірлік деңгейде де күшейту, жергілікті биліктің халық алдындағы есептілігін арттыру.
Мемлекеттік органдардың қызметіне тәуелсіз бағалау енгізу.
Қорытынды
Ашықтық – тиімді басқарудың және халықтың билікке деген сенімін нығайтудың негізі. Президент Қасым-Жомарт Тоқаев бұл қағиданы мемлекеттік саясаттың басты басымдықтарының бірі ретінде белгілеп, қоғам мен билік арасындағы байланысты күшейтуді мақсат етті. Ашықтықты қамтамасыз ету арқылы мемлекет өз азаматтарына жақындай түсіп, қоғамның әр мүшесінің пікірін ескеретін әділетті жүйені қалыптастыруға қадам басып отыр.
