Әйелдерге қарсы зорлық-зомбылық – қоғамның ең өзекті мәселелерінің бірі. Қазақстан бұл проблемаға ерекше назар аударып, оны шешу үшін бірқатар шараларды қолға алуда. Әйелдер мен қыздардың құқықтарын қорғау, зорлық-зомбылықты болдырмау және оның алдын алу – мемлекеттік саясаттың маңызды бағыттарының бірі.
25 қарашада әлем бойынша Әйелдерге қарсы зорлық-зомбылықты жоюдың халықаралық күні атап өтіледі. Осыған орай, елімізде арнайы ақпараттық науқандар, семинарлар мен акциялар ұйымдастырылуда. Негізгі мақсат – қоғамды бұл мәселеге бейжай қарамай, оны болдырмау жолдарын қарастыруға үндеу.
Әйелдерге зорлық-зомбылықты ескерту үшін құқықтық базаны нығайту маңызды. Қазақстанда бұл бағытта заңнамалық реформалар жүзеге асырылуда. Мысалы, тұрмыстық зорлық-зомбылыққа қатысты жазаны қатайту, жәбірленушілерді қорғау механизмдерін күшейту және зорлық құрбандарына психологиялық, құқықтық көмек көрсету шаралары енгізілді.
Сонымен қатар, жергілікті деңгейде дағдарыс орталықтары жұмыс істейді. Бұл орталықтарда жәбірленушілерге уақытша баспана, психологиялық көмек және заңгерлік кеңес беріледі. Мемлекет пен үкіметтік емес ұйымдар бірлесіп, әйелдерді қорғау және оларды қолдау бойынша үлкен жұмыс атқаруда.
Мектептер мен жоғары оқу орындарында жастар арасында түсіндіру жұмыстары жүргізіліп, зорлық-зомбылықтың салдары мен оны болдырмау жолдары туралы ақпарат беріледі. Сондай-ақ, әлеуметтік желілер арқылы арнайы видеороликтер мен ақпараттық материалдар таратылып, қоғамның бұл мәселеге назар аударуы күшейтілуде.
Әйелдерге қарсы зорлық-зомбылықты түп-тамырымен жою – қоғамның әрбір мүшесінің міндеті. Бұл мақсатқа жету үшін мемлекет, азаматтық қоғам және әрбір азамат бірігіп жұмыс істеуі қажет. Әрбір әйелдің қауіпсіз әрі құрметті өмір сүру құқығы бар, және оны қорғау – баршамыздың ортақ борышымыз.Cонымен қатар Президентіміздің тапсырмасыда да бар.
Президенттің зорлық-зомбылыққа қарсы тапсырмасы: қауіпсіз және әділетті қоғам құру жолы
Қазақстан Республикасының Президенті өз Жолдауында қоғамдағы зорлық-зомбылық мәселесін шешуге ерекше назар аударды. Ол бұл әлеуметтік мәселенің түп-тамырын жою және халықтың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін нақты әрі пәрменді шаралар қабылдау қажеттігін атап өтті. Президенттің тапсырмалары заңнаманы қатаңдатуға, алдын алу шараларын күшейтуге және құрбандарды қорғауға бағытталған.
Зорлық-зомбылыққа төзбеушілік – басты қағида
Президент өз сөзінде елімізде зорлық-зомбылықтың кез келген түріне мүлдем төзбеушілік қағидатын енгізу қажеттігін айтты. Бұл ретте басты міндет – азаматтардың құқықтары мен қауіпсіздігін қорғау, зорлық-зомбылыққа бейім жағдайларды болдырмау. Ол үшін жан-жақты шаралар қабылдануы қажет.
1. Заңнаманы күшейту
Президент тұрмыстық және отбасылық зорлық-зомбылық мәселесінде құқықтық тетіктердің жеткіліксіз екенін атап өтті. Осыған байланысты:
Жазаны қатайту: Әйелдер мен балаларға қатысты зорлық-зомбылық жасаған адамдарға қатаң жаза қолдану тапсырылды. Бұл құқықбұзушылықтардың ауырлығы ескеріліп, жазаның әділетті әрі айқын болуы қамтамасыз етіледі.
Қылмыстарды тіркеу: Құқық қорғау органдарының зорлық-зомбылық істерін мұқият тіркеуін және дұрыс саралауын бақылау күшейтіледі.
Халықаралық тәжірибе: Президент басқа елдердің табысты тәжірибелерін зерделеп, жаңа заңнамалық реформаларды енгізуді тапсырды.
2. Құрбандарды қорғау жүйесін күшейту
Зорлық-зомбылық құрбандарына көмек көрсету – мемлекеттік басымдықтардың бірі. Президент:
Дағдарыс орталықтарын көбейту және олардың қызметін жетілдіруді тапсырды. Бұл орталықтарда зорлық-зомбылық құрбандарына баспана, психологиялық және заңгерлік көмек көрсетілуі тиіс.
Жеке қорғау механизмдерін енгізу: Құрбандарды агрессордан қорғау үшін шектеу шараларының тиімділігін арттыру, оларды қауіпсіз ортаға көшіруді қамтамасыз ету.
Арнайы көмек көрсету қызметтері: Әйелдер мен балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ететін жедел желілер мен орталықтардың жұмысын нығайту.
3. Алдын алу шаралары
Зорлық-зомбылықтың алдын алу – осы мәселемен күресудің ең тиімді жолы. Президенттің тапсырмасы бойынша:
Қоғамдық насихат: Зорлық-зомбылықтың зардаптары мен оның алдын алу туралы ақпараттық-түсіндіру жұмыстары күшейтіледі. Бұл мектептер, жоғары оқу орындары және бұқаралық ақпарат құралдары арқылы жүзеге асырылмақ.
Әлеуметтік қолдау: Дағдарысты жағдайлардағы отбасыларды ерте анықтау және оларға көмек көрсету үшін жергілікті атқарушы органдардың жауапкершілігін арттыру.
Білім беру: Мектептерде зорлық-зомбылыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру мақсатында арнайы оқу бағдарламалары енгізіледі.
4. Құқық қорғау органдарын реформалау
Зорлық-зомбылықпен күресте құқық қорғау органдарының кәсіби даярлығы мен жауапкершілігі маңызды. Осыған байланысты:
Арнайы бөлімшелер: Зорлық-зомбылық істерін қарау үшін құқық қорғау органдарында арнайы мамандандырылған бөлімшелер құрылады.
Кәсіби даярлық: Полицейлерді, әлеуметтік қызметкерлерді және басқа да жауапты мамандарды кәсіби түрде даярлау, оларға агрессия мен дағдарыс жағдайларын басқару бойынша арнайы курстар өткізу.
Ашықтық пен есептілік: Құқық қорғау органдарының халық алдында есеп беруі және олардың әрекеттерінің ашықтығын қамтамасыз ету.
5. Әйелдер мен балаларды қорғау
Президент әйелдер мен балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың алдын алуға ерекше назар аударды. Бұл ең осал топтарға ерекше қорғау мен қолдау қажет. Осыған байланысты:
Отбасылық-тұрмыстық зорлық-зомбылықты болдырмауға бағытталған арнайы бағдарламалар әзірленеді.
Балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың кез келген түріне қатаң жаза енгізіледі.
Білім беру мекемелерінде балаларға қауіпсіздік негіздерін үйрету қолға алынады.
Күтілетін нәтижелер
Президенттің тапсырмалары толыққанды іске асырылған жағдайда:
Зорлық-зомбылық деңгейі айтарлықтай төмендейді;
Азаматтардың қауіпсіздігі мен құқықтарының қорғалуы қамтамасыз етіледі;
Қоғамда әділеттілік пен құқықтық мәдениет күшейеді.
Бұл бастамалар зорлық-зомбылықты жоюға ғана емес, сонымен қатар қоғамдағы сенімділікті, өзара құрмет пен ынтымақтастықты нығайтуға ықпал етпек. Президенттің тапсырмалары елімізде қауіпсіз әрі әділетті қоғам құрудың сенімді қадамы болып табылады.
