ОРЫНДАЛУЫН ТОЛЫҚ ҚАМТУ ҚАЖЕТ»Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев елдегі басқару жүйесін жетілдіру мақсатында ашықтық пен есептілік мәселелеріне ерекше назар аударды. Мемлекет басшысы, әсіресе, мемлекеттік органдардың жұмысында транспаренттілік пен қоғаммен өзара байланысты нығайту қажеттігін атап өтті. Бұл тапсырмаларды орындау елдің демократиялық дамуы мен қоғамның билікке деген сенімін арттыруға бағытталған маңызды қадам болып табылады.
Ашықтық – басқарудың тиімділігі мен сенімділіктің негізі
Президент өз Жолдауында мемлекеттік басқару жүйесінің ашықтығы мен есептілігін қамтамасыз ету туралы сөз қозғады. Оның айтуынша, елдің дамуында маңызды рөл атқаратын бірқатар салаларда ашықтықты енгізу арқылы билік халықпен тікелей байланыс орнатуға, олардың мәселелерін шешуге және қоғамның барлық деңгейіндегі азаматтық белсенділікті арттыруға ықпал етеді.
«Биліктің ашықтығы – біздің қоғамдағы басты құндылықтардың бірі. Ашықтықты қамтамасыз ету арқылы біз халықтың сенімін арттырып, елдегі басқару жүйесінің тиімділігін арттырамыз», – деді Мемлекет басшысы.
Ашықтықты қамтамасыз ету жолдары
Президенттің тапсырмалары аясында мемлекеттік органдардың жұмысын ашық ету үшін бірнеше негізгі бағыттар бойынша шаралар қабылдануда:
1. Мемлекеттік қызметтің ашықтығы
Президент мемлекеттік қызмет жүйесінде ашықтықты қамтамасыз ету үшін түрлі бастамалар ұсынды. Атап айтқанда, мемлекеттік сатып алу, қызмет көрсету және лицензиялау процестерінің ашықтығын арттыру жоспарлануда. Бұл механизмдер әрбір азаматқа мемлекеттік қызметтерді алудағы әділдік пен теңдік кепілдігін беретін болады.
Бұған қоса, мемлекеттік органдардың шешім қабылдау процесі ашық болуға тиіс. Мемлекеттік қызметшілердің жұмысын бағалау және олардың еңбек нәтижелерін жариялау жүйесі енгізілетін болады.
2. Ақпараттың қолжетімділігі
Президенттің айтуынша, ақпараттың қолжетімділігі – ашықтықтың негізгі факторларының бірі. Осы мақсатта мемлекеттік органдар мен жергілікті атқарушы органдардың мәліметтерді жариялау жұмыстары жандандырылады. Әрбір азаматқа мемлекеттік органдардың жұмысын қадағалауға мүмкіндік беріледі, ал кез келген шешімнің негіздемесі мен құжаттары интернет арқылы қолжетімді болады.
Сонымен қатар, Президент азаматтардың мемлекеттік органдарға сұраныс білдіруін жеңілдету үшін «электронды үкімет» жүйесін дамыту қажет екенін атап өтті. Бұл жүйе арқылы халықтың мемлекеттік қызметтерге қолжетімділігі арттырылып, ақпараттық жүйелердің тиімділігі күшейтіледі.
3. Мемлекеттік сатып алулардағы ашықтық
Мемлекеттік сатып алулар жүйесі елдегі экономикалық процестерді реттеудің маңызды құралы болып табылады. Президент мемлекеттік сатып алулардың ашықтығын қамтамасыз ету үшін, барлық процедураларды электрондық форматқа көшіруді ұсынды. Бұл шара сыбайлас жемқорлықтың алдын алып, бюрократияны жояды.
Жалпы, мемлекеттік сатып алулар мен бюджеттік қаржыны пайдалану бойынша ақпаратты жұртшылыққа толық жария ету жүйесі енгізіледі. Бұл қадам қоғамдық бақылауды күшейтіп, азаматтық қоғамның билікке деген сенімін арттыруға ықпал етеді.
4. Сыбайлас жемқорлықпен күрес
Ашықтық мәселесі сыбайлас жемқорлықпен күреске де байланысты. Президент сыбайлас жемқорлықты жою және оның алдын алу бойынша арнайы шаралар қабылдауды тапсырды. Бұл үшін мемлекеттік қызметшілердің декларацияларын тексеру, олардың қызметіндегі заң бұзушылықтарды анықтау жүйелерін күшейту, сондай-ақ қоғамды жемқорлыққа қарсы іс-қимылдарға тарту керек.
Президенттің айтуынша, сыбайлас жемқорлықтың алдын алу үшін барлық мемлекеттік органдардың жұмысы толығымен ашық болуы керек. Осы мақсатта мемлекеттік органдарда азаматтардың шағымдарын қабылдау мен жауап беру жүйесін жетілдіру қажет.
5. Азаматтық қоғамның рөлі
Ашықтықты қамтамасыз етуде азаматтық қоғамның рөлі маңызды. Президенттің тапсырмасы бойынша, үкіметтік емес ұйымдар мен қоғам белсенділері мемлекеттік басқару процесіне белсенді қатысып, өз пікірлері мен ұсыныстарын білдіруге мүмкіндік алады. Бұл өз кезегінде мемлекеттік органдардың жұмысының сапасын арттырып, шешім қабылдауда қоғамдық мүддені ескеруді қамтамасыз етеді.
Күтілетін нәтижелер
Президенттің ашықтық жөніндегі тапсырмаларын жүзеге асыру арқылы Қазақстанда мемлекеттік басқару жүйесі жетілдіріліп, елдегі демократиялық құндылықтар нығаяды. Азаматтар өздерінің құқықтары мен мүдделерін қорғауға мүмкіндігі бар екенін сезінеді, әрі мемлекеттік қызметтердің тиімділігі артады. Бұл шаралар экономикалық өсімді ынталандырып, қоғамдағы сенімділік деңгейін жоғарылатуға ықпал етеді.
Ашықтық пен есептіліктің жоғары деңгейі Қазақстанның халықаралық аренада да беделін арттырады. Елдегі басқарудың тиімділігі мен әділдігі халықтың мемлекеттік құрылымдарға деген сенімін нығайтып, елдің жалпы дамуында маңызды рөл атқарады.
