Сонымен қатар Жәнібек Есенұлы аудандағы инфрақұрылым саласындағы атқарылып жатқан жұмыстар жайында сөз қозғады. Нақтырақ айтар болсақ, өңірдегі 83 елді мекеннің 59-ы табиғи газға қосылған. Бұл тізім 2025 жылы тағы 4 елді мекенмен толықпақ. Сондай-ақ, өңірдегі 64 елді мекен сапалы электр қуатымен қамтамасыз етілген. Жыл соңына дейін Құйған, Қияжол және Бірлік елді мекендерін де осы қатарға қосу көзделіп отыр. Ал, ауыз сумен қамту көрсеткіші 71,1%-ға жеткен.Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қазақстан халқына арнаған Жолдауында ашықтықты қамтамасыз ету мәселесі ерекше орын алды. Мемлекет басшысы өз сөзінде мемлекеттік басқару жүйесінде ашықтықты, есептілікті және жауапкершілікті арттыру қажеттігін атап өтіп, бұл бағытта бірқатар маңызды тапсырмалар берді. Президенттің бұл тапсырмалары еліміздегі саяси және экономикалық процестерді тұжырымды түрде ашық әрі әділ етуге бағытталған.
Ашықтық пен есептілік – мемлекеттік басқарудың негізі
Президенттің айтуынша, ашықтық – мемлекеттік басқарудың тиімділігін арттырудың басты негізі. Қазіргі таңда елдегі саяси және экономикалық өзгерістерді тексеру мен бақылау мүмкіндіктерін арттыру үшін мемлекеттік органдардың жұмысының ашықтығын қамтамасыз ету маңызды болып отыр. Мемлекет басшысы бұл бағытта мемлекеттік қызметшілердің өз қызметінде халық алдында жауапты болуын қамтамасыз ету қажеттігін атап өтті.
«Ашықтық» ұғымы тек қана мемлекеттік органдардың жұмысының ашықтығын білдіріп қана қоймай, сондай-ақ ел азаматтарының қабылданған шешімдер мен мемлекеттік бағдарламалардың орындалуын бақылау мүмкіндігін кеңейтуді көздейді. Әсіресе, билікке деген сенімнің артатын кезеңінде қоғамның әртүрлі сұрақтарға және мәселелерге қатысты жедел әрі нақты жауап алу мүмкіндігі жоғары маңызға ие. Осыған байланысты Президент азаматтық қоғамның белсенділігін арттырып, ашық диалог орнатудың маңыздылығын ерекше атап өтті.
Мемлекеттік сатып алулар және бюджет ашықтығы
Президенттің тапсырмасы бойынша, мемлекеттік сатып алулар мен бюджет қаржысының жұмсалуына қатысты ашықтықты арттыру маңызды қадамдардың бірі болып табылады. Мемлекет басшысы бюджет қаражатының тиімді жұмсалуын қамтамасыз ету үшін мемлекеттік сатып алулардың барынша ашық жүргізілуін талап етті. Бұл шараның мақсаты – сыбайлас жемқорлықты жою, қоғамның мемлекеттік қаржыны қалай пайдаланып жатқанын бақылауына мүмкіндік жасау және қоғамдық ресурстардың мақсатты түрде жұмсалуын қамтамасыз ету болып табылады.
Қазіргі уақытта Қазақстанда мемлекеттік сатып алулар жүйесінде реформалар жүргізілуде. Мемлекеттік сатып алу туралы ақпараттардың барлығы ашық онлайн платформалар арқылы жарияланып, халықтың кеңінен қол жеткізуі қамтамасыз етілді. Бұл механизм сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін төмендетуге, мемлекеттік қызметтер мен жобаларға қатысты кез келген ықтимал заңсыздықтарды болдырмауға мүмкіндік береді.
Сыбайлас жемқорлықпен күрес және қоғамның бақылауы
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясатты нығайту – Қазақстанның демократиялық дамуына бағытталған маңызды қадамдардың бірі болып табылады. Президенттің айтуынша, ашықтық пен есептілік – сыбайлас жемқорлықпен күрестің негізі. Мемлекет басшысы сыбайлас жемқорлыққа қарсы нақты шаралар қабылдауды тапсырды. Бұл шаралар азаматтардың мемлекеттік органдардың жұмысын бақылап, шешімдер қабылдауға қатысу мүмкіндігін арттырады. Сонымен қатар, сыбайлас жемқорлықтың алдын алу және оған қарсы күрес мемлекеттік басқарудың барлық деңгейінде, соның ішінде жергілікті деңгейде де маңызды болмақ.
Ашықтық пен жауапкершілік жүйесін дамыту сыбайлас жемқорлықтың деңгейін төмендетуге ықпал етеді, себебі бұл жүйе мемлекеттік органдар мен лауазымды тұлғалардың әрекеттерін көпшілікке жария етеді. Бұл арқылы қоғамның барлық мүшелері шешімдер қабылдаудағы әділдік пен ашықтықты бақылап, қажет болған жағдайда дауыстарын білдіре алады.
Сайлау процесінің ашықтығы мен әділдігі
Қазақстандағы демократиялық процестердің ашықтығын қамтамасыз ету үшін Президент сайлау жүйесінің ашықтығын арттыруды тапсырды. Сайлау процесінің әділдігі мен ашықтығы азаматтардың саяси құқықтарын қорғауға мүмкіндік береді. Сондықтан сайлау комиссияларының жұмысының ашық болуына және сайлаушылардың дауыстарының әділ саналуының маңызды екендігін атап өтті.
Сайлаудың ашықтығын қамтамасыз ету мақсатында Қазақстанда электоралдық процесс толық цифрландырылуда. Бұл жүйе сайлау барысында барлық деректер мен нәтижелерді көпшілікке жария етіп, үміткерлер мен сайлаушылардың заңды құқықтарын қорғауға бағытталған.
Қоғамдық мониторинг және азаматтық бақылау
Қоғамдық мониторинг және азаматтық бақылау механизмі елімізде дамып келеді. Президенттің тапсырмасымен қоғамдық ұйымдар мен азаматтық қоғамның өкілдері мемлекеттік саясатты жүзеге асыруға белсенді қатысып, қоғамдық бақылауды арттыруға мүмкіндік ала бастады. Қоғамдық мониторинг бағдарламалары мемлекеттік органдар мен үкіметтік емес ұйымдардың арасындағы қарым-қатынасты нығайтуға, сондай-ақ әлеуметтік бағдарламалар мен жобалардың тиімділігін бағалауға бағытталған.
Бұл бағдарламалар азаматтардың қоғамдағы белсенділігін арттырып, оларды саяси және экономикалық процестерге қатыстыру үшін маңызды алаң бола алады. Қоғамдық бақылау арқылы мемлекеттік органдар өздерінің қызметін үнемі тексеріп, ел тұрғындарының мүдделерін қорғау үшін тиімді жұмыс істеуге ұмтылатыны анық.
Қорытынды
Қасым-Жомарт Тоқаевтың ашықтыққа қатысты тапсырмалары елдегі мемлекеттік басқарудың тиімділігін арттыруға бағытталған маңызды шаралар болып табылады. Ашықтық пен есептілік – сыбайлас жемқорлықпен күресудің, азаматтардың құқықтарын қорғаудың және қоғамдағы саяси, экономикалық процестерді әділ әрі ашық жүргізудің негізгі шарттары. Мемлекеттік органдардың ашықтығын қамтамасыз ету, сыбайлас жемқорлықпен күресу және қоғамның бақылауын арттыру – Қазақстанның дамуына жаңа серпін береді.
