
Түркістан облысы әкімінің баспасөз қызметі.Қазақстанның демографиялық ахуалы елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына тікелей әсер ететін маңызды фактор болып табылады. Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстанның демографиялық жағдайын жақсарту, халықтың табиғи өсуін қамтамасыз ету, сонымен қатар азаматтардың өмір сүру сапасын арттыру үшін нақты тапсырмалар беріп, демографиялық мәселелерді шешу үшін кешенді шараларды іске асыруға бастамашы болды.
Демографиялық мәселелер және Президенттің тапсырмасы
Қазақстанда халықтың санының өсуі мен оның сапасын арттыру мәселесі елдің әлеуметтік саясатының басты бағыттарының бірі болып табылады. Мемлекет басшысы өз Жолдауларында және түрлі сөздерінде демографиялық жағдайды жақсарту үшін жүйелі жұмыстарды жүзеге асыру қажеттігін атап өтіп, бұл салада бірқатар маңызды тапсырмалар қойды. Қазіргі кезде халық санының өсуі, балалы отбасылардың жағдайын жақсарту, жас және еңбекке қабілетті азаматтарды тиімді пайдалану мақсатында түрлі бағдарламалар қолға алынған.
Қазақстанның демографиялық ахуалы
Қазақстанның демографиялық құрылымы соңғы жылдары өзгерістерге ұшырап, халық саны тұрақты түрде өсіп келеді. 2023 жылғы деректерге сәйкес, елімізде халық саны 19 миллионнан асып, бұл көрсеткіштің алдағы уақытта да өсіп отыруы күтілуде. Алайда, халықтың өсу қарқыны кейбір мәселелерге байланысты баяулап келеді. Ол мәселелердің қатарында туу көрсеткішінің төмендеуі, көші-қон мәселелері және жұмыссыздықтың жоғары деңгейі бар.
Қазақстанда халықтың табиғи өсімі соңғы жылдары бәсеңдегенін байқайды. Туу деңгейі әлемдік деңгейде төмендегенімен, бұл елдегі халықтың қартаюын жеделдетуде. Сондықтан демографиялық ахуалды жақсарту және халықтың табиғи өсуін ынталандыру, әлеуметтік қолдау шараларын күшейту, жас отбасыларды қолдау маңызды міндет болып табылады.
Президенттің демографиялық саясаттағы басты тапсырмалары
Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмалары мен бастамаларына сәйкес, Қазақстанда халықтың өсуі мен өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған бірнеше негізгі шаралар қабылданды. Ол шаралар төмендегідей бағыттарды қамтиды:
1. Отбасылық саясат және бала туу көрсеткішін арттыру
Президент бала туу көрсеткішін арттыру мақсатында отбасыларға қолдау көрсетуді тапсырды. Бұл бағытта мемлекеттік деңгейде жаңа отбасы және балаға арналған әлеуметтік бағдарламалар іске қосылды. Отбасылық саясаттың негізгі міндеті – балалы отбасыларды қаржылық жағынан қолдау, олардың жағдайын жақсарту және өмір сапасын арттыру болып табылады.
2020 жылдан бастап іске асырылған «Балаға – баспана» бағдарламасы, жас отбасыларға жеңілдетілген ипотека ұсыну, аналарға арналған арнайы төлемдер мен жәрдемақылар бала туу көрсеткішін арттыруға ықпал етті. Президент бала тууды ынталандыру үшін мемлекеттік қолдауды арттырып, жас отбасыларға қаржылай көмек көрсету жүйесін жетілдіруге тапсырма берді.
2. Әлеуметтік қолдау және жұмыссыздықты азайту
Президент халықтың әлеуметтік тұрмысын жақсарту және жұмыссыздық деңгейін төмендету бойынша бірқатар тапсырмалар берді. Қазіргі уақытта Қазақстандағы жұмыссыздық деңгейі 4%-дан төмен, бірақ бұл көрсеткіштің төмендеуін қамтамасыз ету үшін нақты шаралар қажет. Мемлекет басшысы жұмыспен қамту бағдарламаларын жетілдіру, жастарға арналған жұмыс орындарын құру, қайта оқыту және кәсіпкерлікті қолдау шараларын күшейтуді тапсырды.
Қала мен ауыл арасындағы жұмыссыздық деңгейіндегі айырмашылықты азайту үшін ауылдағы жастарға кәсіптік оқыту, шағын және орта бизнесті дамыту арқылы жаңа жұмыс орындарын ашу міндеті қойылды. Мемлекет басшысы осы мақсатқа жету үшін шағын және орта кәсіпорындарға қаржылай қолдау көрсету бағдарламаларын кеңейтуді тапсырды.
3. Көші-қон саясатын дамыту
Қазақстанға келетін және кететін адамдардың саны да демографиялық ахуалға әсер етеді. Президент көші-қон саясатын да қайта қарау қажеттігін атап өтті. Қазақстанда шетелден келетін мигранттар саны артып, халықтың құрамында өзгерістер орын алуда. Осыған байланысты, көші-қонды реттеу, әлеуметтік бейімдеу және жұмысқа орналастыру мәселелері ерекше маңызға ие болып отыр.
Президенттің тапсырмасымен мемлекеттік органдар көші-қонды басқаруды жетілдіріп, Қазақстанның еңбек нарығында сұранысқа ие мамандықтарды анықтау, шетелдік мамандарды тарту және жергілікті еңбек күшін тиімді пайдалану бойынша шаралар қабылдауда.
4. Жас ұрпақтың білім алуы және денсаулығы
Қазақстанның болашағы – оның жас ұрпағының білім алуында. Президент жастардың сапалы білім алуына ерекше көңіл бөледі. Білім беру саласында жаңғыртулар мен инновациялық технологиялар енгізіліп, мектептер мен жоғары оқу орындары жаңа стандарттар бойынша оқыта бастады. Жастарға берілетін білім сапасы, еңбек нарығындағы талаптарға сәйкес келетін мамандарды даярлау және оларды жұмыспен қамту мәселелері Президенттің тапсырмаларына сәйкес жүзеге асырылып келеді.
Сонымен қатар, Президент халықтың денсаулығын жақсарту бойынша медициналық мекемелердің құрылысын және қазіргі заманғы медициналық қызметтерді қолжетімді етуге бағытталған жұмыстарды жалғастыруды тапсырды.
Демографиялық өзгерістер мен ұзақ мерзімді жоспарлар
Қазақстанның демографиялық ахуалын жақсарту және халықтың өсу қарқынын арттыру мақсатында ұзақ мерзімді стратегиялар мен бағдарламалар әзірленіп, жүзеге асырылуда. Президент осы бағдарламалардың тиімділігін арттыру үшін оларды тұрақты бақылап, тиісті түзетулер енгізіп отыруды тапсырды.
Қорытындылай келе, Президенттің демографиялық ахуалды жақсарту бойынша берген тапсырмалары Қазақстанның әлеуметтік және экономикалық дамуына ықпал етеді. Халықтың саны мен сапасын арттыру үшін мемлекет әрбір азаматқа қолайлы өмір сүру жағдайларын жасауға міндетті. Бұл бағытта қабылданған шаралар Қазақстанның болашақтағы тұрақты дамуын қамтамасыз етуге бағытталған.